دانشپژوه دکتری تاریخ تمدن اسلامی، جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
اولین چالشی که پیامبر اسلام(ص) با آن مواجه بود، درگیریها و نزاعهای صد ساله میان دو قبیله اوس و خزرج بود که میتوانست ادامه یابد و بلکه در اثر عوامل دیگر مثل دخالتهای یهود و دیگران شدت نیز بگیرد. دو مشکل فقر و اختلاف فرهنگی و قبیلهای با اوس و خزرج، نیز چالش دیگری بود که جامعه نوپای مدینه و مسلمانان مهاجر با آن روبهرو بودند. پیامبر اسلام؟ص؟ با تدابیر هوشمندانه و کمک خداوند و معارف اسلامی، توانست بر همه مشکلات فائق آید. پیادهسازی آموزه اخوّت اسلامی و ساختن مسجد جامع، تلاشی برای متمرکز کردن فعالیتهای اجتماعی و معنوی عبادی و مذهبی و دور ساختن پراکندگی بود و تغییر الگوی رهبری سبب شد تا نزاعهای قبیلگی به فراموشی سپرده شود. تغییر نمادهای دوران قبل از اسلام و منفور ساختن آنها نیز به کمک ایجاد آشتی بین اوس و خزرج آمد و باعث تقویت فضای همدلی شد. تلاش پیامبر؟ص؟ در ایجاد هماهنگی میان یهودیان و مسلمانان بود، اما کارشکنی گروههای مهمی از یهود مشکلساز شد.