بررسی و تحلیل شخصیت حضرت حمزه سیدالشهدا در پرتو احتجاج اهل‌بیت (علیهم‌السلام)

نویسنده

عضو هیئت‌علمی گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن

چکیده

حضرت حمزه بن عبدالمطلب (سلام‌الله‌علیه) عموی بزرگوار پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه وآله) یکی از شخصیت‌های مهم و برجسته در تاریخ صدر اسلام است. فضائل و ابعاد شخصیت این شیر مرد خدا و رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله) در متون سیره، طبقات، تاریخ و حدیثی و در روایات معصومین (علیهم‌السلام) مورد توجّه بوده است و در کلام اهل‌بیت (علیهم‌السلام)، مناسبت‌ها و احتجاجات مختلف با مخالفان اسلام و شیعه بدان تمسک جسته و مباهات می‌کردند. پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله علیه وآله) و اهل‌بیت (علیهم‌السلام) از این اسوه وفاداری به‌عنوان شیر خدا و شیر رسول خدا (صلی‌الله علیه وآله) یادکرده‌اند. لذا پیامبر عزیز اسلام (صلی‌الله علیه وآله) و اهل‌بیت (علیهم‌السلام) حضرت حمزه (س) را همواره جزء افتخارات و مباهات خود و اسلام دانسته‌اند. او اولین مردی بود که افتخار به کسب لقب سیدالشهدا در جریان جنگ احد نائل شد. مسئله اصلی این پژوهش آن است که: حضرت حمزه سیدالشهدا (سلام‌الله‌علیه) به‌عنوان شخصیتی ممتاز و الگو در گفتار و احتجاجات پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله علیه وآله) و امام علی (علیه‌السلام)، امام حسن (علیه‌السلام)، امام حسین (علیه‌السلام) در روز عاشورا، امام علی بن حسین (علیه‌السلام) در کاخ یزید و امام صادق (علیه‌السلام) در برخورد با مخالفان معیار و ملاک حقانیت و مباهات بوده است. سؤال اصلی پژوهش این است: چرا پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه وآله) و اهل‌بیت پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) در احتجاجات خود با مخالفان، شخصیت حضرت حمزه (علیه‌السلام) را معیار سنجش حق و استدلال برتری خود بیان می‌کردند؟ این تحقیق به بررسی شخصیت حضرت حمزه (سلام‌الله‌علیه) بر اساس کتب روایی، حدیثی و تاریخی در چهارچوب احتجاجاتی که در روایات و سخنان پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) و اهل‌بیت (علیهم‌السلام) وارد شده می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی می‌باشد.
 

کلیدواژه‌ها